काठमाडौं / सार्वजनिक विदाका दिन सरकारले सामाजिक सद्भाव र राष्ट्रिय महत्वलाई प्राथमिकता दिएको देखिन्छ। तर, निजी विद्यालयहरूले आफ्नो क्यालेन्डरको नाममा ती दिनमा समेत कक्षाहरू सञ्चालन गर्दै अभिभावक र बालबालिकाको भावनासँग खेलवाड गरिरहेका छन्। अर्कोतर्फ, आफूखुसी अन्य दिन विदा दिएर उनीहरूले स्कुल कलेजलाई  ‘एकल कम्पनी’ जस्तो बनाउँदै लगेका छन ।

विद्यालय प्रणालीमा अभिभावक प्रमुख स्टेकहोल्डर हुन्। तर, उनीहरूको भावना र व्यस्तताकाे फाईदा उठाउदै सार्वजनिक विदाका दिन विद्यालय सञ्चालन गर्नुले उनीहरूको अधिकारलाई लत्याएको देखिन्छ। यस्तो अवस्थामा, के निजी विद्यालयहरूलाई सार्वजनिक प्रणालीमा स्वतन्त्रताको नाममा मनोमानी गर्न दिनु उपयुक्त हो?

बालबालिका र परिवारको सम्बन्धमा असर

सार्वजनिक विदा भनेको बालबालिकाले अभिभावकसँग समय बिताउने, रमाइलो गर्ने, पारिवारिक सम्बन्ध बलियो बनाउने अवसर हो। अहिलेको व्यस्त जीवनशैलीमा यो समय झन् महत्वपूर्ण छ। समाजशास्त्रका अनुसार, परिवारसँग बिताइएको समयले बालबालिकाको मानसिक विकास, आत्मविश्वास र खुसीमा सकारात्मक प्रभाव पार्छ। तर, विद्यालयहरूको यो निर्णयले अभिभावक र बालबालिकाको सम्बन्धलाई प्रभावित पारिरहेको छ।

धर्म-संस्कृति र राष्ट्रिय गौरवमाथिको प्रहार

विद्याको महत्व  र संस्कृतिको सम्मानलाई ध्यानमा राखेर सरकारले राष्ट्रिय पर्व, धार्मिक चाडपर्व र ऐतिहासिक दिनहरूमा विदा दिने परम्परा बसालको छ। तर, कतिपय निजी विद्यालयहरूले ती महत्त्वपूर्ण दिनहरूमा समेत कक्षाहरू सञ्चालन गर्नुले नेपालको धर्म, संस्कृति र राष्ट्रिय पहिचानप्रति अपमानजनक दृष्टिकोण प्रकट गरिरहेको छ।

यो केवल कानूनी प्रश्न होइन, यो देशको सामाजिक मूल्य, धार्मिक आस्था र सांस्कृतिक माथिको प्रहार हो। सार्वजनिक विदा भनेको केवल सरकारी निर्णय होइन; यो देशका हरेक नागरिकलाई एकतामा बाँध्ने आधार पनि हो।

खाँचो अनुगमनको

के निजी विद्यालयहरूलाई सरकारले तोकेको विदाको अवज्ञा गर्न छुट छ? स्थानीय तहले यसबारे किन गम्भीरतापूर्वक अनुगमन गर्दैन? विद्यालय शिक्षा मात्र होइन, राष्ट्रिय आस्थाको संवाहक पनि हो। अझ अन्तिम परिक्षा आउन भन्दा एक महिना पहिल्यै विदा घाेषण गरि पूरा बर्षकाे शुल्क  लिईराखेका हुन्छन । त्यसैले, यो विषयलाई सरकारले र अभिभावकहरूले गम्भीर रूपमा लिन आवश्यक छ।
अन्तमा

“विद्याको मन्दिरले धर्म-संस्कृतिलाई सापटी लिएर व्यवसायिकताको पर्खाल खडा गर्‍यो भने, त्यो ज्ञानको उज्यालो होइन, अज्ञानताको अन्धकार हुनेछ।”

अब समय आएको छ: अभिभावक, स्थानीय तह र समाज सबैले एकजुट भई यी प्रश्नहरू उठाउनुपर्छ। के निजी विद्यालयहरूलाई सार्वजनिक विदाको अवहेलना गर्ने छुट छ? के यो हाम्रो धर्म, संस्कृति र राष्ट्रिय गौरवमाथिको अपमान होइन?